Η άνοδος του eCommerce δεν είναι κάτι που κρύβεται καθώς πλέν αναμένεται ξεπεράσει τα $8 τρισ. παγκοσμίως μέσα στα επόμενα τρία χρόνια. Η άνοδος και η εξέλιξη όμως αυτή στον τομέα του εμπορίου συνεπάγεται και περισσότερες μετακινήσεις στους δρόμους. Φυσικά, αυτό δεν αφορά μόνο την κυκλοφοριακή κίνηση που πυκνώνει σε αστικούς ιστούς και μη, αλλά και στις μετρήσιμες επιπτώσεις που έχει στην ποιότητα του αέρα μέσα από τις εκπομπές ρύπων. Καμία ημέρα όμως δεν υπερτονίζει καλύτερα τον αντίκτυπο αυτό από εκείνη της Black Friday.
Ο Βασιλιά των ρύπων: Black Friday
Πλέον αποτελεί μία από τις πιο πολυσύχναστες ημέρες αγορών του έτους παγκοσμίως και μέσα από έρευνα της T&E το 2022 είχαν αρχίσει να φαίνονται οι επιπτώσεις της ημέρας από τα φορτηγά, ύστερα από ανάλυση στοιχείων της ΕΕ σχετικά με τις μηνιαίες λιανικές πωλήσεις.
Έτσι, μέσα από συγκρίσεις πωλήσεων και κατόπιν σε μετατροπή δραστηριότητας φορτηγών, η T&E κατέληξε στο συμπέρασμα ότι 1,2 εκατομμύρια τόνοι CO2 θα εκπέμπονταν από τα φορτηγά που μετέφεραν τα πακέτα της Black Friday σε αποθήκες και καταστήματα σε όλη την Ευρώπη και αυτό είναι 94% περισσότερο από ότι σε μια μέση εβδομάδα. Εάν αναλογιστούμε ότι φέτος οι πωλήσεις καθώς και το διασυνοριακό εμπόριο της Ευρώπης αναμένεται να επεκταθούν ακόμη περισσότερο, τότε και ο αριθμός αυτός πιθανά είναι ακόμη υψηλότερος για το 2024.

Η διαπίστωση αυτή ταιριάζει και με τη δήλωση του καθηγητή Phil Purnell, μηχανικός υλικών στο Πανεπιστήμιο του Leeds που είπε ότι «Η έρευνά μας δείχνει ότι 400.000 τόνοι CO2 θα εισέλθουν στην ατμόσφαιρα ως αποτέλεσμα των μεταφορών για την Black Friday στο Ηνωμένο Βασίλειο μόνο φέτος».
Βέβαια, οι εκπομπές που παράγονται στη μεταφορά επισκιάζονται από εκείνες της κατασκευής προϊόντων, όπως εξήγησε ο Purnell: «Η παραγωγή του μέσου φορητού υπολογιστή σας απελευθερώνει 100 έως 200 κιλά CO2 στην ατμόσφαιρα και το μέσο tablet σας απελευθερώνει πιθανώς 50 κιλά… Η αγορά ενός πουκαμίσου απελευθερώνει πολλές φορές περισσότερα κιλά CO2 από τα κιλά που ζυγίζει το πουκάμισο».
Οι όχι και τόσο φιλικοί κάτοικοι του αέρα μας
Εκτός όμως από το διοξείδιο του άνθρακα, τα φορτηγά διανομής εκπέμπουν και άλλα αέρια, οδηγώντας στα κοκτέιλ ατμοσφαιρικής ρύπανσης που συναντάμε στις διάφορες πόλεις από την οδική κυκλοφορία. Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι που ζουν στις μεγάλες πόλεις αναπνέουν αυξημένα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2)- ένας ρύπος που συνδέεται με την ανάπτυξη παιδικού άσθματος καθώς και με την επιδείνωση των υφιστάμενων συμπτωμάτων άσθματος. Παράγεται από την καύση ορυκτών καυσίμων στα οχήματα, την παραγωγή ενέργειας και τις βιομηχανικές δραστηριότητες.
Ο άλλος σημαντικός ρύπος στα αστικά περιβάλλοντα είναι τα λεπτά σωματίδια (PM2.5). Δεν πρόκειται για μία ένωση, αλλά για μια σειρά διαφορετικών ενώσεων που έχουν μέγιστη διάμετρο σωματιδίων 2,5 μικρά. Το μικρό μέγεθος των σωματιδίων σημαίνει ότι οι ρύποι PM2.5 μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονές και να φτάσουν στην κυκλοφορία του αίματος. Τα επίπεδα αυτά τείνουν να είναι υψηλότερα σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, αναδεικνύοντας την ανισότητα στην πρόσβαση σε καθαρό αέρα.
Καθώς οι Black Friday πωλήσεις που πλέον εκτείνονται σε ένα εύρος μιας εβδομάδας και με τη ζήτηση για όσο πιο άμεσες παραδόσεις να αυξάνεται στις αστικές περιοχές και την υπερβολική εξάρτηση από τα πετρελαιοκίνητα και βενζινοκίνητα οχήματα για τις παραδόσεις, προκύπτει ένας προβληματισμός εάν η εξέλιξη του eCommerce συμβάλλει στην επιβάρυνση της υγείας μας συνολικά. Ίσως λοιπόν αξίζει η αναμονή παράδοσης εάν πρόκειται συνολικά να οδηγηθούμε σε ένα πιο sustainable μέλλον ενώ βλέπουμε ότι ολοένα και περισσότερα brand όπως τα eBay και Shopify επενδύουν σε βιώσεις λύσεις.