Καταναλωτές σε όλη τη βαλκανική χερσόνησο οργάνωσαν μποϊκοτάζ στα σούπερ μάρκετ ως διαμαρτυρία για την αύξηση των τιμών των τροφίμων και το αυξανόμενο κόστος ζωής. Το κίνημα ξεκίνησε στην Κροατία στις 24 Ιανουαρίου και εξαπλώθηκε μέσω των social media, οδηγώντας καταναλωτές στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, την Βόρεια Μακεδονία και την Σερβία να αποφύγουν τα σούπερ μάρκετ στις 31 Ιανουαρίου, όπως διαβάζουμε στο ESM. Μάλιστα, αυτό είχε ως αποτέλεσμα πτώση 44% στις συναλλαγές στα σούπερ μάρκετ την πρώτη μέρα σύμφωνα με στοιχεία από τις κροατικές φορολογικές αρχές, ενώ οι συνολικές πωλήσεις μειώθηκαν κατά 53%.

Καταναλωτές δημοσίευσαν online συγκρίσεις τιμών, αποκαλύπτοντας ότι τα ίδια προϊόντα είναι συχνά ακριβότερα στις χώρες τους από ό,τι σε γειτονικές ή σε αγορές της Ε.Ε., ακόμα και όταν παράγονται τοπικά.

Η κροατική καταναλωτική ομάδα «Halo, Inspektore» ξεκίνησε την πρωτοβουλία και στη συνέχεια κάλεσε σε εβδομαδιαίο μποϊκοτάζ στα σούπερ μάρκετ, σε επιλεγμένες αλυσίδες, επισημαίνοντας τις διαφορές τιμών με τις χώρες της ΕΕ. Όπως μας αποκαλύπτει η πηγή, σύμφωνα με στοιχεία των κροατικών φορολογικών αρχών, την πρώτη ημέρα του μποϊκοτάζ οι συναλλαγές στα σούπερ μάρκετ μειώθηκαν κατά 44%, ενώ οι συνολικές πωλήσεις έπεσαν κατά 53%.

μποικοτάζ στα σούπερ μάρκετ poster σε μαύρο
Πόστερ του κινήματος, πηγή εικόνας: novinite.com

Πληθωρισμός και αντίδραση καταναλωτών

Η διαμαρτυρία πραγματοποιήθηκε μετά από αύξηση 30% στις μέσες τιμές τροφίμων στην Κροατία τα τελευταία τρία χρόνια, με βασικά αγαθά όπως τα αυγά και το ψωμί να καταγράφουν ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις. Οι καταναλωτικές οργανώσεις υποστηρίζουν επίσης ότι οι τιμές αυξήθηκαν περαιτέρω μετά την υιοθέτηση του ευρώ από την Κροατία. Ορισμένοι Κροάτες, διαβάζουμε, στράφηκαν σε αγορές από άλλες χώρες, όπως η Ιταλία και τη Σλοβενία, για να βρουν χαμηλότερες τιμές.

Πληθωρισμός: Οι λιανοπωλητές εστιάζουν στην αξία
Ο αυξανόμενος πληθωρισμός γεννά την ανάγκη για νέα μέτρα στις εταιρείες, που παλεύουν να διατηρήσουν το κοινό τους.

Ως απάντηση, η κροατική κυβέρνηση επέκτεινε τη λίστα των βασικών προϊόντων με ανώτατο όριο τιμής στα 70 είδη, ενώ αρκετές αλυσίδες σούπερ μάρκετ εισήγαγαν δικές τους μειώσεις τιμών και «πάγωμα» τιμών.

Ο σερβικός καταναλωτικός σύνδεσμος «Efektiva» προέτρεψε τους πολίτες να συμμετάσχουν στο μποϊκοτάζ στα σούπερ μάρκετ, τονίζοντας τη δύναμη της συλλογικής δράσης στην άσκηση πίεσης προς τους λιανοπωλητές και την κυβέρνηση.

Το Σερβικό Εμπορικό Επιμελητήριο, σύμφωνα με την πηγή, αναγνώρισε τις ανησυχίες του κοινού, αλλά τόνισε την ανάγκη κρατικής παρέμβασης. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι τιμές των τροφίμων στη Σερβία πλησιάζουν τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά οι χαμηλότεροι μισθοί αναγκάζουν τους καταναλωτές να ξοδεύουν μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους σε είδη παντοπωλείου.

Στο Μαυροβούνιο, ο πρωθυπουργός Milojko Spajić εξέφρασε δημόσια τη στήριξή του στο μποϊκοτάζ, ενώ μεγάλες αλυσίδες λιανικής προχώρησαν προληπτικά σε προσωρινές μειώσεις τιμών. Στη Βόρεια Μακεδονία, το κυβερνών κόμμα VMRO-DPMNE στήριξε την εκστρατεία, κατηγορώντας τους εμπόρους για αδικαιολόγητες αυξήσεις τιμών. Ο πρωθυπουργός Mickoski, όπως διαβάζουμε, εξέφρασε την υποστήριξή του στις δράσεις των πολιτών και επέκρινε τις επιχειρήσεις ότι επικεντρώνονται σε κερδοσκοπικά κέρδη.

Οι online πλατφόρμες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο σε καταναλωτικά κινήματα όπως αυτό το μποϊκοτάζ στα σούπερ μάρκετ, καθώς δίνουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να παρακολουθούν το κόστος των προϊόντων και να εξερευνούν εναλλακτικές επιλογές αγορών. Πολλοί καταναλωτές στα Βαλκάνια στρέφονται πλέον στο eCommerce για βασικά αγαθά, αναζητώντας καλύτερες προσφορές από online εμπόρους και διεθνείς αγορές. Καθώς το κόστος ζωής αυξάνεται, το eCommerce προσφέρει ένα πιο ανταγωνιστικό περιβάλλον αγορών, δίνοντας στους καταναλωτές περισσότερες επιλογές και μεγαλύτερη διαφάνεια στις τιμές.